مسیر گردشگری شرق جلفا
به سمت بهشت پنهان
جاده حاشیه ای ارس خروشان یکی از جاذبه های توریستی منطقه آزاد ارس است که محور شرقی آن علاوه بر جاذبه های طبیعی با وجود مجموعه تاریخی کردشت و امامزاده های این مسیر یکی از مسیرهای پرتردد منطقه است.
جاده حاشیه ای ارس خروشان یکی از جاذبه های توریستی منطقه آزاد ارس است که محور شرقی آن علاوه بر جاذبه های طبیعی با وجود مجموعه تاریخی کردشت و امامزاده های این مسیر یکی از مسیرهای پرتردد منطقه است. گردشگران نوروزی در محور گردشگری شرق جلفا می توانند آبشار آسیاب خرابه، پایانه مرزی نوردوز، امامزاده سید محمد آقا (ع)، امامزاده شعیب دوزال و مجموعه کردشت را دیده و وارد منطقه بهشتی خداآفرین شوند.
بهار و صدای شرشر آبشار
اگر از جلفا وارد مسیر جاده خروجی شهر به سمت شرق شویم، بعد از طی 25 کیلومتر در جاده حاشیه رود ارس به جاده فرعی آبشار آسیاب خرابه می رسیم. با ورود به این جاده فرعی حدود 8 کیلومتر با آبشار معروف منطقه فاصله داریم. بعد از دوراهی جاده که مسیر سمت راست به آبشار می رود، به آبشار آسیاب خرابه می رسیم.
در نگاه اول، شرشر آبشارهای کوچک و بزرگ که از بالای کوه به سمت پایین سرازیر شده اند، شما را مجذوب می کند. آب این آبشارها از چشمههای متعدد موجود در بالای آسیاب که از کوه کیامکی سرچشمه می گیرد، تأمین می شود. سطح دیوارههای آبشار از خزهها و سایر گیاهان آبزی پوشیده شده به طوری که منظرهای زیبا به وجود آورده است.
در نقطه تلاقی رودخانههایی که آبشار را ساختهاند، بقایای آسیاب قدیمی و سنگ آسیابی را می توان دید که اکنون از کار افتادهاند اما روزگاری آرد مردم منطقه را با جریان رودهایی که امروزه آبشارهای زیبایی شدهاند، تامین می کردند.
تماشای آبشار آسیاب خرابه و صدای روح انگیز آن در هوای مطبوع بهاری و استراحت چند ساعته در محیطی سرسبز، خستگی سفر را از جان گردشگران نوروزی به در می کند.
پذیرایی با آش محلی درکمپ عشایر نوردوز
بعد از تماشای آبشار زیبای آسیاب خرابه به مسیرمان در جاده زیبای حاشیه ارس ادامه می دهیم. بعد از طی مسیری 35 کیلومتر به سیه رود و با طی 10 کیلومتر دیگر به پایانه مرزی نوردوز می رسیم. اینجا تنها مرز زمینی کشورمان با ارمنستان است. سالانه بیش از دو میلیون نفر از طریق این نقطه مرزی به کشور ارمنستان سفر می کنند. در طبیعت بکر منطقه نوردوز کمپ عشایری به مناسب نوروز برپا شده و با آش محلی و نان محلی از مهمانان نوروزی پذیرایی می شود.
در ورودی پایانه نوردوز، نمایشگاه عیدانه سوغات و صنایع دستی نوردوز از اول تا سیزدهم فروردین همه روزه از ساعت 9 صبح تا 10 شب در ورودی پایانه نوردوز برای بازدید مسافران و گردشگران دایر است. برای مسافرانی که برنامه اقامت در منطقه نوردوز را دارند، برنامه های متنوع نوروزی در نظر گرفته شده و اجرا می شود.
زیارت و استراحت در امامزاده سید محمد آقا (ع)
این امامزاده که در روستای نوجه مهر واقع شده است، در فاصله 95 کیلومتری جلفا قرار داد. امامزاده سید محمد آقا یکی از زائر پذیرترین اماکن مذهبی استان است. دور تا دور محوطه بزرگ این مقبره متبرکه زائرسراست و زائرین و مسافران می توانند برای اقامت خود از آن استفاده کنند. هرچند استقبال گردشگران مذهبی از این زائرسرا در فصول مختلف به قدری است که معمولا همیشه ظرفیت آن تکمیل است.
مقبره امامزاده محمد آقا كه او را به نوادگان امام موسي كاظم (ع) نسبت مي دهند، در سال های گذشته تجديد بنا شده و دارای ضريح زيبایی است. اين آرامگاه نزد مردم از تقدس و احترام بسيار برخوردار است و هر سال كشاورزان آن منطقه پس از برداشت محصول برای زيارت و ادای نزورات به اين امامزاده می روند.
امامزاده شعیب دوزال
دوباره با ارس زیبا همراه می شویم و به راهمان ادامه می دهیم. 113 کیلومتر از جلفا فاصله گرفته ایم و به روستای دوزال و امامزاده شعیب رسیده ایم. زیارت این امامزاده در روستای دوزال غیر ازبه جا آوردن وظیفه دینی، بازدید از یک اثر تاریخی است. چراکه قدمت بنای آن به دوره ایلخانی می رسد و دارای ارزش تاریخی است.
ساختمان هشت ضلعی و مناره های 7 متری آن به زیبایی از دور مشخص است و هر بیننده ای را به خود جلب می کند. حتی اگر قصد اقامت ندارید حتما زمانی برای زیارت این مکان تاریخی- مذهبی اختصاص دهید و دیدن آن را از دست ندهید.
کردشت؛ مجموعه بی نظیر تاریخی
هم اکنون 115 کیلومتر از جلفا فاصله داریم و به حمام و قلعه کردشت رسیده ایم. در کنار جاده آثار باقی مانده از قلعه تا بالای کوه کنار روستای کردشت دیده می شود. این قلعه تا زمان عباس میرزا و جنگ ایران و روس همچنان مورد استفاده بوده اما بی توجهی های بعد از آن باعث از بین رفتن بخش اعظمی از قلعه شده است. قدمت بنای این قلعه را به سده های نخست اسلامی نسبت می دهند.
کمی جلوتر حمام کردشت در سمت چپ جاده و در کنار رود ارس مشخص است. به طوریکه اگر از شکاف های آجری حمام کردشت به بیرون نگاه کنیم، رود خروشان ارس را در فاصله چند متری می بینیم که از کنار این حمام می گذرد.
طبق اسناد تاریخی؛ حمام کردشت در دوران شاه عباس صفوی و با دستور وی احداث شده و به حمام خانی مشهور بوده است. به عبارت دیگر، حق استفاده از این حمام متعلق به پادشاهان و بزرگان بوده است. در دوره قاجار و به دستور آقا محمدخان، این حمام دستخوش تغییر شده و در اختیار عموم مردم قرار گرفته اما متاسفانه در طول تاریخ در معرض تخریب قرار گرفته است. البته در حال حاضر این حمام تاریخی پس از مرمت و بازسازیهای صورت گرفته، به یکی از بناهای تاریخی و جاذبههای گردشگری منطقه آزاد ارس تبدیل شده است.
این روزها به مناسبت بهار، برنامه های متنوعی مانند اجرای موسیقی عاشیقی در داخل حمام کردشت اجرا می شود و گردشگران نوروزی می توانند با نوای دلنشین عاشیق در دالان های زیبای حمام به گشت و گذار بپردازند.
بعد از بازدید این مجموعه زیبای تاریخی می توان به حرکت خود در حاشیه رود ارس ادامه داد و از زیبایی های طبیعی آن که با ورود به منطقه خداآفرین صد چندان می شود، لذت برد و یا اینکه می توان برای ارس گردی دیگری مسیر طی کرده را برگشت و شروعی دوباره داشت.