یونسکو در اندیشه ثبت دومین ژئوپارک خاورمیانه در ایران
۶ سال پیش و درحالی که ۴سال از ثبت جهانی قشم به عنوان نخستین ژئوپارک خاورمیانه می گذشت، پرونده دیگری به یونسکو ارسال شد تا پس از قشم، دومین ژئوپارک خاورمیانه با عنوان ژئوپارک ارس به نام ایران سند بخورد.
خبرگزاری ایسنا دیروز با اعلام خبر در دست بررسی بودن ثبت جهانی ارس بهعنوان دومین ژئوپارک پیشنهادی ایران برای ثبت در فهرست یونسکو، اعلام کرد که این پرونده در سال 1389به سرپرستی زندهیاد دکتر حقیپور تهیه و به شبکه جهانی ژئوپارکها ارسال شد.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل سازمان منطقه آزاد ارس، یکسال بعد که ارزیابان یونسکو از ارس بازدید کردند، این منطقه را فاقد شرایط کافی برای معرفی بهعنوان ژئوپارک جهانی تشخیص دادند و قرار شد پس از رفع نواقص و تکمیل موارد مشخصشده، درخواست ایران برای ثبت مجدد ارس بهعنوان دومین ژئوپارک خاورمیانه در یونسکو بررسی شود که این اتفاق تاکنون میسر نشده است.
•
شانس بالای ارس برای جهانی شدن
رئیس شبکه جهانی ژئوپارکها در سفر اخیر خود به ایران، پیگیر پرونده ثبت جهانی ارس شده است؛ اما علیرضا امریکاظمی، کارشناس مسئول امور ژئوپارکها و ژئوتوریسم سازمان زمینشناسی ایران که هیأترئیسه شبکه ژئوپارکهای جهانی یونسکو را در سفر به ایران و بازدید از ژئوپارک قشم همراهی کرد، به ایسنا گفته است: یکی از مواردی که هیأت رئیسه شبکه ژئوپارکها هنگام ورود به ایران پیگیر بودند، وضعیت ژئوپارک ارس و شرایط کنونی آن برای پیوستن به شبکه جهانی ژئوپارکهای یونسکو بود.
به گفته او، پروفسور پاتریک مککیور، دبیر برنامه جهانی ژئوپارکهای یونسکو و دکتر مارگارت پاتزاک، رئیس دفتر شبکه جهانی ژئوپارکها در بازدید خود که اسفندماه سال گذشته انجام شد، درباره مناطق مستعد ایران برای معرفی ژئوپارکهای جدید نیز به گفتوگو پرداختند و از «ارس» بهعنوان یکی از بهترین مناطق کشور از دیدگاه میراث زمینشناختی و دارای شانس بالا برای ثبت جهانی سخن گفتند. کارشناسان یونسکو همچنین در تماسهایی که در ارتباط با موضوعات مرتبط با ژئوپارکهای ایران برقرار میکنند، علاقهمندی خود را برای همکاری کارشناسی و حمایت از ثبت جهانی ژئوپارک ارس اعلام کردهاند. آنطور که امری کاظمی گفته است، با تغییرات چشمگیر یکسال گذشته در وضعیت زیرساختها و شرایط مختلف ارس، این منطقه بهزودی بهعنوان یکی از ژئوپارکهای جهانی یونسکو ثبت میشود.
•
ارس؛ سرشار از فسیلهای گیاهی و جانوری
منطقه ارس در شمال غرب ایران، یکی از نقاط منحصر به فرد کشور از دیدگاه پدیدههای کمنظیر زمینشناختی است که میتوان از آنها بهعنوان «میراث زمینشناختی» یاد کرد. میراث زمینشناختی، بخش بیجان طبیعت است که سیر شکلگیری و تکامل زمین را نشان میدهد و ارزش گردشگری، علمی و آموزشی دارد. وجود طبقات سرشار از فسیلهای گیاهی و جانوری در مقیاس ماکرو و میکرو، پدیدههای ساختمانی زیبا و توالی سازندهای گوناگون از دیگر جاذبههای علمی - آموزشی منطقه ارس است.
•
ژئوپارک قشم؛ نخستین ژئوپارک جهانی شده خاورمیانه
ژئوپارک قشم با وسعت 30هزار هکتار در غرب جزیره قشم قرار دارد. این ژئوپارک به همت بیژن فرهنگ درهشوری در سال 2006به شبکه جهانی ژئوپارکهای یونسکو پیوست. با ثبت قشم در شبکه ژئوپارکهای جهانی، ایران ششمین کشور صاحب ژئوپارک پس از چین، مالزی، کره، ژاپن و ویتنام اعلام شد. ژئوپارک جهانی قشم بهعنوان نخستین ژئوپارک ایران یکی از منحصر به فردترین ژئوپارکهای جهان است که به واسطه قرار گرفتن در کنار سواحل زیبای خلیجفارس و جنگل دریایی حرا، چندین پدیده بارز زمینشناسی را در خود جای داده است و به پارک زمینشناسی ایران شهرت دارد.