به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان منطقه آزاد ارس، علیرضا امری کاظمی با بیان این‌که تاریخچه ثبت جهانی ژئوپارک ارس از سال ۲۰۱۰ شروع شده است، خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۱۵ حرکت جدیدی در سازمان منطقه آزاد ارس شروع شد و در سال ۲۰۱۷ نیز پروفسور مارتینی، رئیس شورای عالی ژئوپارک‌های یونسکو به ارس آمد و کارهای اجرایی ادامه پیدا کرد. در سال ۲۰۱۹ هم ضمن تایید فعالیت‌های انجام شده در این منطقه، پرونده ثبت جهانی به یونسکو ارسال شد اما به خاطر شیوع کرونا بعد از دو سال، ارزیابی میدانی یونسکو انجام شد و امسال توانستیم تاییدیه ثبت جهانی ژئوپارک ارس را بگیریم.

وی ادامه داد: ژئوپارک ارس امروز فقط متعلق به مردم شهرستان و استان نیست بلکه نگاه تمام دنیا به این ژئوپارک بوده چرا که دومین ژئوپارک ثبت جهانی شده ایران در فهرست یونسکو است.

عضو شورای عالی ژئوپارک‌های جهانی یونسکو، تصریح کرد: ژئوپارک جدیدترین عنوانی است که یونسکو بعد از سایت‌های جهانی و ذخیره‌گاه زیست کره از سال ۲۰۱۵ به کار می‌برد که هدف اصلی آن، حفاظت از میراث زمین شناختی در کنار معرفی میراث تاریخی و فرهنگی طبیعی مناطق با مشارکت جوامع محلی است.

وی ادامه داد: چهار بحث اساسی در این خصوص شامل پدیده‌های زمین شناختی، مدیریت جامعه، پدیدار و آشکار بودن ژئوپارک و همکاری بین شبکه‌ای است. فرایند توسعه در این ژئوپارک‌ها از مردم شروع می‌شود.

امری کاظمی، توجه به منابع طبیعی و استفاده پایدار از آن، آگاهی بخشی به مردم در خصوص خطرات زمین، آماده سازی جوامع برای مبارزه و مقابله با آثار تغییرات آب و هوایی، توجه به بحث آموزش، توجه به تحقیق، توجه به احیای فرهنگ جوامع محلی و معرفی به جهانیان، توجه به نقش زنان جوامع که گاه بیش‌ از ۵۰ درصد مشارکت را تشکیل می‌دهند، توجه به اصول توسعه پایدار، دانش بومی محلی و حفاظت از میراث زمین شناختی را از جمله اهداف ژئوپارک‌ها عنوان کرد.

وی با بیان اینکه منطقه آزاد ارس با ۱۶۷۰ کیلومتر مربع مساحت با دو کشور آذربایجان و ارمنستان مرز مشترک داشته و دارای دو منطقه حفاطت شده و دو سایت میراث جهانی یونسکو است، یادآور شد: آثار تاریخ تکاملی ۴۰۰ میلیون سال پیش و وجود یکی از کلیدی ترین سایت‌های زمین شناسی دنیا در این منطقه از جمله ویژگی‌های آن است.

عضو شورای عالی ژئوپارک‌های جهانی یونسکو، وجود غنای فرهنگی بسیار بالا و مراسم و آیین‌های مختلف را از جمله ویژگی‌های دیگر منطقه عنوان کرد و کاروانسرای خواجه نظر و کلیسای سنت استپانوس را جزو سایت‌های مهم این منطقه ذکر کرد.

وی متذکر شد: نگهداشتن این ثبت جهانی از ثبت کردن آن سخت تر است. یونسکو هر چهار سال یکبار ارزیابی میدانی انجام می‌دهد و اگر منطقه نتواند به معیارهای مربوطه برسد، کارت زرد دریافت کرده و در ادامه با دریافت کارت قرمز، اخراج می‌شود.

امری کاظمی با اعلام اینکه امروز در ابتدای راه هستیم، عنوان کرد: در ادامه باید سیستم مدیریت ژئوپارک تکمیل شده و در برنامه‌های ملی و بین المللی حضور فعال داشته باشیم. افزایش ژئوسایت‌های موجود و تجهیز به امکانات گردشگری و پررنگ‌تر شدن نقش مردم محلی نیز از معیارهای مهم برای نگهداشتن ژئوپارک ارس است.